دکتر جواد رکنی متخصص روانشناسی

مرکز روانشناسی و مشاور دکتر جواد رکنی

                     مشاور و رواندرمانگر
                  (متخصص روانشناسی)
مشاور خانواده ، مشاور تحصیلی ، مشاور پیش از ازدواج ، مشاور تخصصی زوجین ، مدرس مهارت‌های زندگی ، روان‌درمانگر ، درمان اختلالات روانپزشکی ، فرزند پروری و تربیت فرزند ، بلوغ و نوجوانی ، درمان افسردگی ، وسواس ، حملات پانیک ، مشکلات بین فردی ، مشاوره تلفنی و..... انجام تستهای روانشناختی ، تشخیص شخصیت ، هوش ، استعداد و.....

مشاور و روان درمانگر چه تفاوتی دارند؟
اصطلاحات “مشاور” و “رواندرمانگر” غالباً به جای یکدیگر مورد استفاده قرار می گیرند. و شباهت های زیادی دارند ، اما تفاوت های مهمی نیز وجود دارد. به طور کلی ، مشاوره برای موضوعات و موقعیت های خاص مانند اعتیاد یا اندوه توصیه می شود و طی هفته ها تا چند ماه انجام می شود.

در مقابل ، روان درمانی تمایل دارد. موضوعات گذشته را که ممکن است در مشکلات امروزی نقش داشته باشد ، کشف کند. و اغلب طی یک دوره از سال به طور مداوم یا متناوب انجام می شود. با این حال ، در واقعیت ، همپوشانی زیادی بین این دو نوع درمان وجود دارد. دانستن برخی تفاوت های بیشتر بین مشاوره و روان درمانی ممکن است در انتخاب نوع درمانی موثرتر مفید باشد.
مشاوره در مقابل روان درمانی
در حالی که همان درمانگر ممکن است مشاوره و روان درمانی را ارائه دهد ، به طور کلی روان درمانی نیاز به مهارت بیشتری نسبت به مشاوره ساده دارد. این عمل توسط متخصصان آموزش دیده برای انجام روان درمانی مانند روانپزشک یا روانشناس ، یک مشاور آموزش دیده یا یک مددکار اجتماعی انجام می شود. در حالی که یک روان درمانگر واجد شرایط برای ارائه مشاوره است ، یک مشاور ممکن است آموزش و مهارت لازم را برای ارائه روان درمانی داشته باشد یا نداشته باشد. یک درمانگر می تواند با موقعیت های خاص مشاوره ارائه دهد و یک مشاور ممکن است به روش روان درمانی عمل کند.
 مشاوره
از نظر فنی ، “مشاور” به معنای “رایزن” است. این شامل دو نفر است که برای حل یک مشکل با یکدیگر همکاری می کنند. این اصطلاحی است که در رابطه با بسیاری از انواع مشاوره استفاده می شود. به عنوان مثال ، برنامه ریزی مالی و راهنمایی معنوی ، هر دو به نوعی مشاوره هستند. هر کسی که در نقش مشاوره قرار دارد، ممکن است ادعا کند که مشاور است. اصطلاح مشاوره وقتی در مورد ارتبط با یک روان درمانگر استفاد شود صحیح تر است.
در زمینه سلامت روان ، از “مشاوره” معمولاً برای مشخص کردن یک درمان نسبتاً مختصر استفاده می شود که در درجه اول بر رفتار متمرکز است. غالباً یک علامت یا وضعیت مشکل دار خاص را هدف قرار می دهد و برای مقابله با آن پیشنهادات و توصیه هایی ارائه می دهد.
در این ملاقات، مشاور به عنوان فرد راهنما، پشتیبانی را ارائه می دهد تا فرد روش هایی برای مدیریت بهتر زندگی و تعدیل یا تغییر را دریابد.
مشاوران زیادی در زمینه ازدواج ، خانواده ، مشاوران اندوه ، مشاوران اعتیاد و سوء مصرف مواد و موارد دیگر وجود دارد.

روان درمانی

“روان درمانی” از طرف دیگر ، عموماً درمانی طولانی مدت است که بیشتر بر بدست آوردن بینش درمورد مشکلات مزمن جسمی و عاطفی تمرکز دارد. تمرکز آن بر فرایند های اندیشه شخص است و اینکه چگونه ممکن است اینها تحت تأثیر وقایع گذشته باشند به گونه ای که در زمان حال مشکلاتی ایجاد می کنند.
به عبارت دیگر ، روان درمانی به ریشه و علت اصلی مسائل مربوط به مشکلات فعلی می پردازد تا تغییر پایدار و رشد شخصی ایجاد شود.
چندین نوع مختلف از درمان وجود دارد که تحت عنوان کلی روان درمانی قرار می گیرد ، از جمله رویکرد هایی مانند رفتار درمانی شناختی، رفتار درمانی دیالکتیکی ، روان درمانی روانکاوی و موارد دیگر.

شباهت ها

بین مشاوره و روان درمانی شباهت های زیادی وجود دارد و حتی با وجود تمایز ، مشاوره اغلب شامل روان درمانی است و روان درمانی اغلب شامل مشاوره. شباهت ها عبارتند از:

ایجاد یک رابطه درمانی و ایمن بین یک درمانگر و فرد

اثربخشی برای طیف گسترده ای از افراد ، بزرگسالان و کودکان

درک احساسات و رفتار های شخص و پرداختن به موضوعات با هدف بهبود زندگی فرد

تفاوت ها در حالی که روانشناسان و روانپزشکان با مدرک بالا تر (مانند دکتری روانشناسی) بیشتر روان درمانی ارائه می دهند ، همان درمانگر ممکن است هر دو نوع درمانی را انجام دهد. برخی از تفاوت ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

مشاوره

تمرکز بر مشکلات و موقعیت های کنونی

موقعیت ها یا رفتار های خاص

درمان کوتاه مدت (به مدت چند هفته و حداکثر ۶ ماه)

تمرکز بر کنش و رفتار 

گفتار درمانی

راهنمایی ، پشتیبانی و آموزش برای کمک به افراد در شناسایی و یافتن راه حل های خاص خود برای مشکلات فعلی

تمرکز بر مشکلات مزمن یا مکرر

الگو های کلی ، جهت گیری تصویر کلی

درمان طولانی مدت ، مداوم یا متناوب در طی سال های متمادی

تمرکز بر احساس و تجربه

ممکن است شامل آزمون (مانند شخصیت ، هوش) ، گفتار درمانی ، سایر روش های درمانی مانند رفتار درمانی شناختی باشد.

تمرکز عمیق بر افکار / احساسات درونی (مسائل اصلی) که منجر به رشد شخصی می شود.

فرآیند اولیه

نحوه انتخاب بین مشاور و روان درمانگر

هنگام انتخاب یک درمانگر ، دانستن در مورد تفاوت های ذکر شده در بالا و همچنین پیشینه روانشناس یا روانپزشک خاص و رویکرد های مورد استفاده آنها مفید است. گاهی اوقات این گزینه به ترجیحات شخصی ، دسترسی یا پوشش بیمه مربوط است.
با این وجود، مهمترین مرحله یافتن درمانگری است که بتوانید به او اعتماد کنید. در حقیقت ، سطح اعتماد یک شخص به پزشک معالج بهداشت روان بیشترین نقش را در موفقیت درمان دارد.
قبل از اینکه بدانید کدام نوع از روش درمانی برای شما مناسب است ، باید با ارائه دهنده صحبت کنید یا برای چند قرار ملاقات مراجعه کنید. به عنوان مثال ، با برخی شرایط ، دشوار است بدانید که آیا این یک درمان کوتاه مدت است ، یک مشکل محدود که شما با آن روبرو هستید (و بنابراین ممکن است تحت شرایطی قرار گیرد که به بهترین وجه با مشاوره درمان می شود) ، یا اگر به جای آن اتفاقات یا موقعیت هایی در گذشته شما وجود داشته که منجر به مشکل فعلی می شود.

هنگامی که می خواهید به مشاور مراجعه کنید

مشاوره ممکن است گزینه بهتر از روان درمانی باشد، اگر:

مسائل خاص یا مشکلات کوتاه مدت دارید که می خواهید به آنها بپردازید.

می خواهید مهارت های مقابله ای را یاد بگیرید تا به مدیریت بهتر استرس و بهبود روابط کمک کند.

در مرحله گذار زندگی و تطبیق هستید، مانند طلاق یا اندوه.

در حال مقابله با مشکلات اعتیاد هستید.

به دنبال کسی هستید کهً یک “مربی” باشد که بتواند شما را راهنمایی و پشتیبانی کند تا یاد بگیرید مشکلات را بشناسید و خودتان قادر به تدوین راه حل های سالم باشید.

هنگامی که می خواهید یک روان درمانگر را ببینید

روانپزشک ممکن است گزینه بهتری باشد، اگر:

مشکلاتی دارید که به طور چشمگیری بر زندگی و روابط شما تأثیر گذاشته.

با آسیب های گذشته مقابله می کنید ، یا فکر می کنید موقعیت های گذشته ممکن است در مسائل کنونی شما نقش داشته باشد.

مشکلات فعلی شما نگران کننده های مزمن یا مکرر هستند.

یک بیماری مزمن پزشکی (مانند بیماری خود ایمنی ، سرطان و غیره) دارید که بر رفاه عاطفی شما تأثیر می گذارد.

مشکل سلامت روان دارید، مانند اختلال دو قطبی یا یک اختلال اضطراب عمده.

به مشاوره مراجعه کرده اید و با وجودی که به طور جدی روی راه حل ها کار کرده اید، بهبودی مشاهده نشده.

مشاوره در مقابل روان درمانی برای افسردگی

هم از مشاوره و هم روان درمانی در درمان افسردگی استفاده می شود و این انتخاب می تواند به شدت افسردگی بستگی داشته باشد ، خواه موضوع جدیدی برای شما باشد یا به صورت یک مسئله مداوم یا عود کننده و بیشتر.

در مورد اثربخشی این دو رویکرد ، یک مطالعه مربوط به سال ۲۰۱۶ نشان داد که مشاوره برای درمان افسردگی خفیف تا متوسطی که قبلاً درمان نشده و در مراقبت های اولیه تشخیص داده شده است ، به همان اندازه مؤثر است.
با این حال ، مطالعه دیگری در سال ۲۰۱۶ نشان داد که روان درمانی بین فردی تا حدودی سودمند تر از مشاوره در نوجوانان دارای افسردگی ، با توجه به هر دو علائم و کارکرد کلی در کوتاه مدت است. یک مطالعه ۲۰۱۸ در همان گروه و با بررسی همان گروه نشان داد که در طولانی مدت ، اثرات مشاوره سودمند تر است.
در حالی که افراد مبتلا به افسردگی مزمن شدید ممکن است مایل به انتخاب روان درمانی باشند ، افراد مبتلا به افسردگی خفیف تا متوسط احتمالا از ایجاد یک رابطه خوب با یک درمانگر، برپایه اعتماد متقابل و سپس صحبت با او درباره اینکه کدام روش با توجه به وضعیت و خصوصیات منحصر به فرد شخص ممکن است بهترین نتیجه را داشته باشد ، بیشترین سود را می برند.

آماده شدن برای ویزیت مشاور یا روان درمانگر

چه تصمیم به دیدن مشاور یا روان درمانگر بگیرید ، اگر کار های مقدماتی کمی قبل از موعد انجام دهید ، احتمالاً قرار ملاقات اولیه شما سود بیشتری خواهد داشت. انجام این کار نه تنها به شما کمک می کند تا توضیح دهید که چرا به دنبال کمک حرفه ای می باشید بلکه به ارائه دهنده شما کمک می کند تا ببیند که آیا او می تواند به شما کمک کند یا نه.

قبل از قرار ملاقات ، لیستی از موارد زیر تهیه کنید:

هر گونه مسائل ، نگرانی یا علائمی که درگیرش هستید ، حتی اگر به نظر می رسد بی ارتباط است یا دلیل جستجوی درمان نمی باشد.

اطلاعات شخصی کلیدی، از جمله استرس های عمده یا تغییرات اخیر زندگی.

تمام دارو ها ، ویتامین ها یا مکمل های دیگری که مصرف می کنید همراه با دوز.

سؤالاتی که می خواهید از ارائه دهنده خدمات درمانی خود بپرسید.

دلایلی وجود دارد که ممکن است بخواهید به جای روان درمانی، مشاوره را انتخاب کنید یا برعکس. اما مهمترین مرحله شروع کار است. می تواند مدتی طول بکشد تا درمانگری را پیدا کنید که کاملاً به او اعتماد داشته باشید و ممکن است لازم باشد قبل از پیدا کردن مورد مناسب ، به چند ارائه دهنده مراجعه کنید. به خاطر داشته باشید که شما مصرف کننده هستید و حق انتخاب دارید. شخصیت ها متفاوت هستند و بهترین درمانگر برای شخص دیگری ممکن است گزینه مناسبی برای شما نباشد.
هم مشاور و هم رواندرمانگر، افراد مناسبی برای درمان اختلالات افسردگی، اضطراب و وسواس هستند.